จุลินทรีย์สังเคราะห์แสง (PSB) ในตระกูลที่ใช้ในการบำบัดน้ำ เช่น Rhodopseudomonas palustris นั้นพบได้ทั่วไปในสภาพแวดล้อมทางธรรมชาติของเรา ไม่ว่าจะเป็น:
ดิน (Soil): ในชั้นดินที่มีความชื้น
ตะกอน (Sediment): ใต้แหล่งน้ำนิ่ง หรือบึงต่างๆ
บ่อน้ำธรรมชาติ (Pond): บริเวณชั้นน้ำลึกและแหล่งน้ำเสียที่อุดมไปด้วยสารอินทรีย์
อ้างอิง: ResearchGate "Odorous swine wastewater treatment by purple non-sulfur bacteria" ระบุว่าแบคทีเรียกลุ่มนี้พบได้ทั่วไป (Ubiquitous) ทั้งในน้ำจืด น้ำเค็ม และดิน
🌿 หน้าที่สำคัญของพวกเขาในธรรมชาติคือ
การรีไซเคิลของเสีย: พวกเขาจะย่อยสลายสารอินทรีย์ต่างๆ รวมถึงกรดอินทรีย์ที่มีกลิ่นเหม็น (Odorous organic acids) ให้กลายเป็นแร่ธาตุที่หมุนเวียนในระบบ อ้างอิง: ResearchGate (2005) การศึกษาประสิทธิภาพของ R. palustris ในการลดค่า COD และกำจัดกรดอินทรีย์ในน้ำเสีย
การกำจัดสารพิษ: มีกลไกทางพันธุกรรม (ยีน sqr) ที่ผลิตเอนไซม์ Sulfide:quinone oxidoreductase เพื่อเปลี่ยนก๊าซไข่เน่า (Hydrogen Sulfide) ซึ่งเป็นพิษร้ายแรงให้กลายเป็นซัลเฟตที่ไม่เป็นอันตราย ช่วยลดความเป็นพิษในแหล่งน้ำได้อย่างมีประสิทธิภาพ อ้างอิง: VNU Journal of Science (2024) "Evaluating the Sulfur Oxidation Capability of a Rhodopseudomonas palustris Strain"
🖼️ อ่างบัวและสวนน้ำนิ่ง: ใช้ PSB เพื่อปรับสภาพน้ำในอ่างบัว หรือบ่อขนาดเล็กที่ไม่มีระบบกรอง ช่วยลดก๊าซไข่เน่าที่รากบัวทำให้น้ำใสและบำรุงพืชในอ่างไปพร้อมกัน อัตราส่วน: ผสม PSB 10 - 15 ml ต่อน้ำ 15 ลิตร
🌱 บำรุงต้นไม้และพืชผัก: ใช้ PSB เจือจางรดดินหรือฉีดพ่นใบ งานวิจัยพบว่า R. palustris ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการดูดซึมไนเตรต (Nitrate Uptake) และกระตุ้นให้พืชสะสม ออกซิน (Auxin/IAA) ในใบอ่อน ซึ่งเป็นฮอร์โมนสำคัญที่เร่งการเติบโตของรากและลำต้น อ้างอิง: PubMed / Frontiers in Plant Science (2021) "The Photosynthetic Bacterium Rhodopseudomonas palustris Strain PS3 Exerts Plant Growth-Promoting Effects"
วัตถุประสงค์: เพื่อปรับปรุงโครงสร้างดิน, ย่อยสลายอินทรีย์วัตถุให้เป็นปุ๋ย, และกระตุ้นรากฝอย (Root stimulation)
อัตราส่วน: ผสม PSB 20 ml ต่อน้ำ 20 ลิตร
ความถี่: รดบริเวณโคนต้น ทุกๆ 5-7 วัน
เหมาะสำหรับ: พืชผักสวนครัว, ไม้ผล, หรือไม้ประดับที่ต้องการบำรุงราก
วัตถุประสงค์: เพื่อช่วยพืชสังเคราะห์แสง (เพิ่มคลอโรฟิลล์), กระตุ้นการแตกยอด (Growth Hormone), และทำให้ใบเขียวเงางาม
อัตราส่วน (ถังใหญ่): ผสม PSB 5 ml ต่อน้ำ 10 ลิตร (อัตราส่วน 0.5 ml/ลิตร)
อัตราส่วน (กระบอกฉีดน้ำเล็ก Foggy 1 ลิตร):
ใช้เพียง 0.5 ml (ประมาณ 2-3 หยด หรือ ปลายช้อนชาเล็กน้อย)
ความถี่: ฉีดพ่นบางๆ ให้ทั่วใบ ทุกๆ 7-10 วัน
เหมาะสำหรับ: กล้วยไม้, ไม้ใบ, พืชผักกินใบ
ช่วงเวลาที่เหมาะสม: ควรฉีดพ่นหรือรดใน "ช่วงเช้า (ที่มีแสงแดดอ่อนๆ)" เพราะ PSB เป็นแบคทีเรียสังเคราะห์แสง แสงแดดจะช่วยกระตุ้นการทำงานของเชื้อให้ตื่นตัวและทำงานได้ทันที
น้ำที่ใช้ผสม: หากใช้น้ำประปาที่มีคลอรีนแรง แนะนำให้พักน้ำไว้ 1 คืนก่อนผสม เพื่อไม่ให้คลอรีนทำลายจุลินทรีย์การผสมปุ๋ยอื่น: สามารถผสมร่วมกับปุ๋ยน้ำหมักชีวภาพอื่นๆ ได้ แต่ ไม่ควร ผสมกับสารเคมีกำจัดศัตรูพืช เพราะอาจทำให้เชื้อตายได้
🚰 ดับกลิ่นและทำความสะอาดท่อ: เท PSB ลงในท่อน้ำทิ้ง อ่างล้างจาน หรือบ่อเกรอะ เพื่อให้จุลินทรีย์ช่วยย่อยสลายสารอินทรีย์ตกค้าง ซึ่งเป็นต้นตอของกลิ่นเหม็นและแมลงรบกวน
การใช้ครั้งแรก หรือมีกลิ่นเหม็นมาก (Shock Dose): ปริมาณ: 100 - 200 ml ต่อจุด
การใช้เพื่อบำรุงรักษาประจำสัปดาห์ (Maintenance): ปริมาณ: 50 - 100 ml ต่อจุด (สัปดาห์ละ 1 ครั้ง)
การใช้ครั้งแรก หรือส้วมเริ่มกดไม่ลง/มีกลิ่น: ปริมาณ: 500 - 1000 ml (เทลงชักโครกแล้วกดน้ำตาม)
การใช้เพื่อบำรุงรักษาประจำเดือน: ปริมาณ: 250 - 500 ml (เดือนละ 1 ครั้ง)
ช่วงเวลาที่เหมาะสม: ควรเท PSB ในช่วงเวลาที่ ไม่มีการใช้งานน้ำ หรือใช้น้ำน้อยที่สุด เช่น ก่อนเข้านอน เพื่อให้จุลินทรีย์เกาะตามผนังท่อและทำงานได้เต็มที่ 6-8 ชั่วโมง
หลีกเลี่ยงสารเคมีรุนแรง: ในวันที่เทจุลินทรีย์ PSB ควรงดใช้น้ำยาล้างห้องน้ำ โซดาไฟ หรือน้ำยาฟอกขาว เพราะจะทำให้จุลินทรีย์ตายครับ